Czy przepuklina kręgosłupa to zawsze efekt dźwigania?
Wiele osób sądzi, że przepuklina kręgosłupa to efekt jednego, niefortunnego ruchu – np. nagłego podniesienia ciężkiego przedmiotu. W rzeczywistości jednak, jak pokazują badania naukowe, ból pleców i dyskopatia rzadko mają tylko jedną przyczynę.
Najważniejsze przyczyny przepukliny i bólu kręgosłupa
Genetyczne predyspozycje do dyskopatii
Badania prowadzone na bliźniętach wykazały, że dziedziczność ma ogromny wpływ na degenerację krążków międzykręgowych. Nawet przy różnym stylu życia, bliźnięta często miały podobne zmiany w odcinku lędźwiowym kręgosłupa.
Brak ruchu sprzyja przepuklinie
Wielu pacjentów nie zdaje sobie sprawy, że brak aktywności fizycznej znacznie zwiększa ryzyko rozwoju przepukliny. Regularny, umiarkowany ruch to najlepsza profilaktyka przeciwko bólom pleców i uszkodzeniom krążka międzykręgowego.
Wiek i odwodnienie krążka międzykręgowego
Z wiekiem krążki tracą elastyczność i nawodnienie. U osób po 50. roku życia dochodzi częściej do zwyrodnień kręgosłupa, niż do klasycznej przepukliny. Natomiast osoby w wieku 30–50 lat są statystycznie najbardziej narażone na przepuklinę i rwy kulszowe.
Czy dźwiganie naprawdę szkodzi?
Choć wielu z nas obwinia dźwiganie za ból kręgosłupa, badania pokazują, że tylko ok. 6,5% przypadków bólu promieniującego do nogi (objaw rwy kulszowej) wiązało się z dźwiganiem ciężarów. Znacznie częściej ból pojawia się przy schylaniu, skrętach czy nawet w spoczynku.
Styl życia ma kluczowe znaczenie
Palenie papierosów osłabia strukturę kręgosłupa
Nikotyne działa niszcząco na tkanki i sprzyja rozwojowi zmian zwyrodnieniowych. U palaczy częściej diagnozuje się przepukliny kręgosłupa oraz przewlekłe bóle pleców.
Brak adaptacji do obciążenia
Osoby, które nie przygotowują swojego ciała do wysiłku, są bardziej narażone na urazy i przeciążenia. Zamiast unikać ruchu, warto stopniowo wprowadzać go do codziennej rutyny.
Jak zapobiegać przepuklinie i bólowi pleców?
-
Ruszaj się regularnie – nawet 2 godziny tygodniowo wystarczą, by zmniejszyć ryzyko dyskopatii.
-
Wykonuj ćwiczenia wzmacniające – przysiady, skręty tułowia, spacery, marsze.
-
Unikaj długiego siedzenia – to ono, a nie dźwiganie, najczęściej powoduje bóle kręgosłupa.
-
Jeśli nie wiesz, jak zacząć – skorzystaj z gotowego programu np. „Zdrowe Plecy”, który krok po kroku pokaże Ci, jak ćwiczyć bezpiecznie.
Podsumowanie – co naprawdę powoduje przepuklinę?
Przepuklina kręgosłupa i bóle pleców to problem wieloczynnikowy. Dźwiganie może być jednym z elementów układanki, ale najczęściej winne są:
-
genetyczne predyspozycje,
-
brak ruchu,
-
nieprzygotowanie do wysiłku,
-
palenie papierosów.
Na geny nie masz wpływu, ale możesz zadbać o ruch, postawę i styl życia. Kręgosłup potrzebuje ruchu, nie izolacji.